17 października, 2012

Wywłaszczenie nieruchomości

 

Wywłaszczenie nieruchomości jest obecnie przedmiotem wielu sporów. Prawnicy z Kancelarii Nieruchomości & Proces Budowlany zajmują się kompleksowym regulowaniem stanów prawnych nieruchomości oraz reprezentują klientów w postępowaniach o zwrot i odszkodowanie za zabrane mienie; m.in. za wywłaszczone nieruchomości: na cele publiczne, zajętych pod drogi publiczne czy zajętych w PRL.

 

Definicja wywłaszczenia – instrument władzy publicznej

Wywłaszczanie jest jednym z instrumentów dostępnych władzy publicznej, gdzie decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości umożliwia realizację zamierzeń inwestycyjnych, pomimo sprzeciwu jednostki. Władze publiczne mogą zdecydować się na wydanie decyzji o wywłaszczeniu jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w innym miejscu i nie mogą być nabyte w drodze umowy. Nieruchomość może być wywłaszczona tylko na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządowej. Organem właściwym w sprawach wywłaszczenia jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej. Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości. Tym samym wywłaszczenie nie zawsze oznacza całkowite pozbawienie władztwa nad rzeczą, lecz może się wiązać też z jego ograniczeniem. Postępowanie wywłaszczeniowe następuje z dniem, w którym decyzja staje się ostateczna. Nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym ( brakuje księgi wieczystej lub potrzebnej dokumentacji do ustalenia osób którym przysługuje do niej prawo rzeczowe) przyjmuje się służące do jej oznaczenia dane z katastru nieruchomości.

 

Wywłaszczenia po II wojnie światowej

W okresie władzy komunistycznej w Polsce rząd cechował się dość powszechną praktyką wywłaszczania nieruchomości jako formy polityki społeczno–ideologicznej (tzw. nacjonalizacja). Należy jednak mieć na względzie, że wywłaszczenia te często dokonywane były bez podstawy prawnej, na zasadzie faktów dokonanych. W wyniku nie zawsze legalnych działań władzy państwowej obecnie istnieje konieczność regulowania stanu prawnego nieruchomości.

Ustawa wywłaszczenie nieruchomości

Podstawowym aktem prawnym, który obowiązuje, jest ustawa o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 nr 102 poz. 651 ze zm.). Regulacje znajdują się także w ustawie z dnia 12 marca 1958 r. o zasadach i trybie wywłaszczania nieruchomości (Dz. U. Nr 17, poz. 70).

 

Wywłaszczenie nieruchomości na podstawie specustaw

W związku z czasochłonnością postępowań wywłaszczeniowych, w stosunku do inwestycji priorytetowych zostały uchwalone tzw. specustawy, które umożliwiają szybszą realizację zamierzeń. Specyfiką tych postępowań jest objęcie we władanie nieruchomości przez podmiot publiczny, tj. np. jednoczesne wywłaszczenie nieruchomości pod drogi publiczne i umożliwienie tym samym realizacji inwestycji, pomimo toczącego się postępowania odnośnie wynagrodzenia za przejmowany grunt. Prawnicy z naszej kancelarii pomagają w uzyskaniu należnego odszkodowania w wysokości realnej wartości wywłaszczonej nieruchomości, przy czym pojmujemy powyższą kwestię jako odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości zajętych pod drogi publiczne oraz na podstawie innych specustaw:

  • specustawa drogowa – ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721, ze zm.);
  • specustawa kolejowa – ustawa z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 86, poz. 789, ze zm.);
  • specustawa lotniskowa – ustawa z dnia 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowywania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego (Dz. U. z 2009 r. Nr 42, poz. 340, ze zm.);
  • specustawa przeciwpowodziowa – ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 143, poz. 963);
  • specustawa EURO 2012 – z ustawą dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 (Dz. U. z 2007 r. Nr 173, poz. 1219, ze zm.).

 

Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości – Zwrot – Reprywatyzacja

Za przejmowane obecnie nieruchomości na rzecz jednostek publicznych, ich dotychczasowym właścicielom należy się odszkodowanie. Wysokość odszkodowania za wywłaszczenie jest ustalana w trakcie negocjacji poprzedzających wszczęcie procedury wywłaszczeniowej albo już w trakcie postępowania administracyjnego.

W myśl ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. Art. 139 i Art. 140 W razie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości poprzedni właściciel lub jego spadkobierca zwraca Skarbowi Państwa lub właściwej jednostce samorządu terytorialnego, w zależności od tego, kto jest właścicielem nieruchomości w dniu zwrotu, ustalone w decyzji odszkodowanie, a także nieruchomość zamienną, jeżeli była przyznana w ramach odszkodowania. Ponadto właściciele oraz spadkobiercy, którzy po okresie II wojnie światowej utracili bezprawnie swe nieruchomości na terenie miasta stołecznego Warszawa, a do tej pory nie złożyli wniosku dekretowego, będą mogli otrzymać rekompensatę. Obecnie trwają prace nad stosownym projektem reprywatyzacyjnym.

W przypadku mienia znacjonalizowanego, właściciel lub następcy prawni z księgi wieczystej poszkodowani bezprawnymi działaniami władz, poza odszkodowaniem, co do zasady mogą również dochodzić zwrotu utraconego mienia. Nie mniej jednak, sprawy takie zawsze wymagają indywidualnego zbadania, przez wzgląd na dużą liczbę okoliczności mogących mieć wpływ na wynik sprawy.

Nasza kancelaria nieruchomości to miejsce, w którym pomożemy Ci rozwiązać problemy prawne w kwestii wyłączenia nieruchomości po prowadzimy postępowanie wywłaszczeniowe Każdy adwokat z naszego zespołu ma duże doświadczenie w prowadzeniu spraw reprywatyzacyjnych.

Podobne artykuły